رفتار درمانی و رویکرد های آن | رفتار درمانی برای چه اختلالاتی مناسب است ؟

ریشه های رفتار درمانی

رفتار درمانی از رویکردهای متعهد به علم تجربی است. برای رفتار درمانگران پرداختن به مفاهیم انتزاعی و تعریف های ذهنی امری غیرضروری است. آن ها با کمک گرفتن از نظام های تقویت رفتار و خزانه رفتاری مراجعین خود سعی در تغییر سیستم رفتاری فرد می کنند.

خزانه رفتاری : خزانه رفتاری به معنی مجموعه رفتارهایی است که فرد در زندگی روزمره خود انجام می دهد و معمولا از فردی به فرد دیگر و یا فرهنگی به فرهنگ دیگر تفاوت دارد. خزانه رفتاری فرد را با پرسیدن از علایق و فعالیت هایی که افراد انجام میدهند، می توان فهمید.

نظام تقویت : در نظام تقویت ما اعتقاد داریم که همه محرک هایی که در اطراف ما وجود دارند می توانند با تکنیک های شرطی شدن یا برای ما خوشایند باشند و یا ناخوشایند. برای مثال شکلات برای یک کودک ۶ ساله محرکی خوشایند است، هنگامی که کودک رفتاری را که متناسب با موقعیت باشد انجام دهد می توان آن رفتار را با دادن شکلات تقویت نمود.

برنامه های تقویت : برنامه های تقویت بدین صورت است که ما هر محرک را برای هر رفتار به چه صورت تجویز کنیم. برای مثال اگر به رفتار سیگار کشیدن توجه کرده باشید، افراد سیگاری برای رفع خستگی و احساس شادابی در طی روز سیگار می کشند. آن ها هر بار پس از شاد بودن برای شادتر نگه داشتن خود و یا بعد از ناراحتی برای بهبود وضعیت روانی سیگار می کشند، سیگار کشیدن یک نوع رفتار تقویتی است اما برنامه های تقویت معمولا دارای مدل های ساده و کارآمدی هستند که در طی زمان می تواند رفتار ما را تغییر دهند.
 

نحوه درمان در رفتار درمانی

در یک درمان رفتاری مراجع مشکل خود را بیان کرده و مشاور و روان درمانگر رفتاری سعی در از بین بردن مسأله دارند. برای مثال اگر شما مشکل ترس یا فوبیا دارید رفتاردرمانگر به این صورت مشکل شما را حل می کند:
۱. شناسایی عامل مشکل(برای مثال گربه)

۲. اندازه گیری میزان ترس شما از مواجه شدن با آن عامل (مثلا اگر شما بدانید گربه در فاصله ۳ متری شماست احساس ترس ندارید)

۳. خاموش کردن پاسخ ترس شما (مثلا با فکر کردن به گربه و آرام آرام نزدیک شدن به آن  و یا تکنیک های دیگر)

درواقع اساس درمان فوبی ها در رفتاردرمانی خاموشی است که طی آن محرکی که سابقا برای فرد ترسناک بود پس از مدتی بی معنی می شود.
 

کاربرد رفتار درمانی در زندگی روزمره

هم ما و هم شرکت های تجاری و اصولا جوامع انسانی بدون دانستن این نظام از آن استفاده می کنند. برای مثال شما زمانی که در اتومبیل خود نشسته اید و کمربند ایمنی را نبستید، اندکی پس از حرکت اتومبیل شما شروع به بوق زدن می کند، بوقی آزار دهنده و ممتد! و یا هنگامی که سرعت مجاز را رد می کنید نیز اتومبیل شما بوقی ممتد می زند. برای این که آن را قطع کنید مجبورید که کمربند خود را ببندید و یا سرعت خود را کاش دهید.
اگر برای شرکتی مشغول به کار هستید، در صورت بی نظمی و تاخیر و یا عملکرد بد، مسئولین شما ممکن است به هر شکلی شما را جریمه کنند. این جریمه یا به صورت کسر از حقوق است و یا به صورت خلع درجه کاری. همچنین در صورت عملکرد رضایت بخش آن ها به شما پاداش می دهند و درجه کاری شما را بالاتر می برند. 
 

رفتار درمانی برای چه اختلالاتی مناسب است ؟

رفتاردرمانگران بیشترین و بهترین نتیجه را از بیمارانی که مضطرب هستند می گیرند. انواع تکنیک های آن ها به درمانگران کمک می کند تا آن ها بتوانند این اضطراب را خاموش کنند. تکنیک های کنترل استرس نیز می تواند به این افراد کمک کند. به مثال فوبیا بازگردیم. فرض کنید که شما از گربه می ترسید. این ترس از گربه به عنوان یک ترس مرضی در رفتار شما وجود دارد و باعث می شود که شما در هر شرایطی با یک واکنش شدید به گربه پاسخ دهید. حال شما از این وضعیت خسته شده اید. رفتاردرمانگر با بررسی وضعیت شما سعی می کند تا رفته رفته توان شما را برای تحمل اضطراب بالاتر ببرد و در نهایت شما قادر به رو به رو شدن با گربه شوید. البته این افزایش ظرفیت به کمک تکنیک های ریلکسیشن و آرمیدگی انجام می شود. درمان های شناختی رفتاری نیز از تکنیک ها مشابه رفتار درمانی استفاده می کنند اما تفاوت هایی در این دو روش درمانی وجود دارد، برای درمان شناختی رفتاری افسردگی بیشتر نتیجه می دهد.
 

مثالی دیگر، شاید شما احساس می کنید نمی توانید پس از دیدن یک مریض، فکر بیمار شدن را از ذهن خودتان بیرون کنید. همچنین نیاز پیدا می کنید تا مداوم دست ها و لباس خود را بشویید. رفتاردرمانگران با استفاده از تکنیک های آرمیدگی و همچنین جلوگیری از پاسخ و یا مواجه کردن شما با محرک هایی که اضطراب آور است، سعی در بی معنا کردن و تعدیل اضطراب شما می شود.
 

برای دریافت مشاوره در زمینه رفتار درمانی و کاربرد های درمانی آن می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید. 

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

منبع:رفتار درمانی و رویکرد های آن | رفتار درمانی برای چه اختلالاتی مناسب است ؟